czym się to je?

Patafizyka (fr. la ’Pataphysique) – pseudonauka wymyślona przez francuskiego pisarza Alfreda Jarry służąca wykpiwaniu naukowego sposobu myślenia i uczonych rozpraw.

Historia [edytuj]

Termin "’patafizyka" (gr. epi meta ta phusika) po raz pierwszy pojawił się w artykule Alfreda Jarry Guignol zamieszczonym w L'Echo de Paris littéraire illustré z 28 kwietnia 1893.

W Czynach i myślach doktora Faustrolla, patafizyka, gdzie znajduje się kluczowy dla nauki rozdział pt. Elementy patafizyki, Jarry pisze, iż "’Patafizyka stanowi teorię urojonych rozwiązań przypisujących symbolicznie zarysom rzeczy, za sprawą tychże, wartości potencjalne" (tłum. Jan Gondowicz).

Raymond Queneau twierdził, że ’patafizyka opiera się na "prawdzie sprzeczności i wyjątków". ’Patafizyka używa metod i języka nowoczesnej nauki, dążąc do ośmieszenia jej przez absurdalne użycie.

Jarry umieszcza apostrof w pisowni nazwy, "by uniknąć taniego kalamburu" (we francuskim patte a physique, czyli łapofizyka, co za Janem Gondowiczem na język polski przekłada się jako łopatafizyka).